ایران دارای مجموعه‌ای از آثار تاریخی، طبیعی و فرهنگی است که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده‌اند. این میراث‌ها نشان‌دهنده غنای فرهنگی و تاریخی کشور و همچنین طبیعت منحصر به فرد آن هستند. در اینجا برخی از مهم‌ترین آثار ثبت‌شده ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو را معرفی می‌کنم:
میراث فرهنگی:
- پرسپولیس (تخت جمشید)
- استان فارس
- پایتخت تشریفاتی امپراتوری هخامنشیان که به عنوان نماد معماری و تمدن باستانی ایران شناخته می‌شود.
- چغازنبیل
- استان خوزستان
- زیگورات (معبد) باستانی از دوره ایلامی که یکی از بزرگ‌ترین و سالم‌ترین معابد باقی‌مانده از دوره‌های کهن است.
- میدان نقش جهان
- اصفهان
- یکی از بزرگ‌ترین میادین تاریخی جهان که دارای بناهای مهمی همچون مسجد امام، مسجد شیخ لطف‌الله و کاخ عالی‌قاپو است.
- بم و چشم‌انداز فرهنگی آن
- کرمان
- ارگ بم به عنوان بزرگ‌ترین سازه خشتی جهان شناخته می‌شود و نماد معماری ایرانی است.
- باغ‌های ایرانی
- در شهرهای مختلف (مانند شیراز، کرمان، یزد و کاشان)
- نمونه‌هایی از طراحی باغ‌های ایرانی که تلفیقی از معماری، طبیعت و معنویت است.
- مسجد جامع اصفهان
- اصفهان
- نمونه‌ای برجسته از تحولات معماری اسلامی در ایران.
- گنبد سلطانیه
- زنجان
- آرامگاه الجایتو و یکی از بزرگ‌ترین گنبدهای آجری جهان که معماری ایلخانی را به نمایش می‌گذارد.
- شهر سوخته
- سیستان و بلوچستان
- یکی از قدیمی‌ترین شهرهای جهان با تمدن و دستاوردهای بسیار در زمینه هنر و علم.
میراث طبیعی:
- بیابان لوت (دشت لوت)
- استان‌های کرمان، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی
- یکی از گرم‌ترین نقاط زمین که به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد جغرافیایی، از جمله تپه‌های شنی و کلوت‌ها، در فهرست یونسکو به ثبت رسیده است.
- جنگل‌های هیرکانی
- استان‌های گیلان، مازندران و گلستان
- یکی از قدیمی‌ترین و بکرترین جنگل‌های جهان که به دلیل تنوع زیستی و تاریخی آن شناخته می‌شود.
میراث معنوی و تاریخی:
- مجموعه تاریخی بازار تبریز
- آذربایجان شرقی
- یکی از بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین بازارهای سرپوشیده جهان که مرکز تجارت و دادوستد در مسیر جاده ابریشم بوده است.
- کاخ گلستان
- تهران
- مجموعه‌ای از کاخ‌ها و موزه‌های سلطنتی که بازمانده دوران قاجار است و یکی از نمونه‌های عالی معماری ایرانی-اروپایی محسوب می‌شود.
دیگر میراث‌های ثبت‌شده:
- پاسارگاد
- تخت سلیمان
- مجموعه کلیساهای ارامنه ایران
- برج گنبد قابوس
- روستای تاریخی میمند
- قنات‌های ایران
- راه‌آهن سراسری ایران
این میراث‌های ثبت‌شده یونسکو نه‌تنها نشان‌دهنده تمدن، تاریخ و فرهنگ غنی ایران هستند، بلکه جاذبه‌هایی برای گردشگران داخلی و بین‌المللی به شمار می‌روند.
